درچه تاریخی منابع گازی پارس جنوبی کشف شده اند

درچه تاریخی منابع گازی پارس جنوبی کشف شده اند را از سایت پشتوک دریافت کنید.

میدان گازی پارس جنوبی

میدان گازی پارس جنوبی (در قطر: گنبد شمالی) بزرگترین میدان گازی جهان است، که در خلیج فارس و به‌طور مشترک، در آب‌های سرزمینی ایران و قطر واقع شده‌است. ایران و قطر از ابتدای برداشت از این میدان مشترک همواره در رقابت برای برتری در میزان بهره‌برداری از منابع هیدروکربنی این میدان بودند.

این میدان در سال ۱۹۷۱ کشف شد و بهره‌برداری از آن در سال ۱۹۸۹ آغاز گردید. حجم ذخیره درجای گاز طبیعی میدان پارس جنوبی در حدود ۵۱ تریلیون مترمکعب و ذخیره قابل برداشت آن ۳۶ تریلیون مترمکعب برآورد می‌شود. هم‌اکنون (۱۳۹۷) به‌طور متوسط روزانه ۱ میلیارد و ۲۱۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی از این میدان استخراج می‌شود، که ۶۱۰ میلیون مترمکعب در روز توسط شرکت ملی نفت ایران و روزانه ۶۰۰ میلیون مترمکعب نیز توسط قطر پترولیوم تولید می‌گردد.^[۱]

محدودهٔ جغرافیایی[ویرایش]

میدان گازی پارس جنوبی بزرگ‌ترین میدان گازی جهان می‌باشد.^[۲] مساحت این میدان ۹٬۷۰۰ کیلومتر مربع است، که ۳٬۷۰۰ کیلومتر مربع آن در آب‌های سرزمینی ایران و ۶٬۰۰۰ کیلومتر مربع آن در آب‌های سرزمینی قطر قرار دارد. این میدان گازی به شکل بیضی شکل است که حدودا ۸۵ درصد از متعلق به قطر و ۱۵ درصد متعلق به ایران می‌باشد ولی به دلیل شیب ۱۹/۸ درصدی به سمت کشور قطر، برداشت میعانات گازی برای ایران به‌سختی انجام خواهد شد.^[۳]

ذخیرهٔ بخش ایرانی میدان ۱۳٫۳ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۱۹ میلیارد بشکه میعانات گازی (۹ میلیارد بشکه قابل برداشت) است که ۵۰ درصد ذخایر گازی ایران و ۸ درصد از ذخایر گازی جهان را در خود جای داده‌است.^[۴][۵] گاز خشک قابل استحصال در بخش ایرانی میدان ۸٫۱ تریلیون مترمکعب با ضریب بازیافت ۶۱ درصد می‌باشد.

ذخیره بخش قطری میدان ۳۷ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۲۶ تریلیون مترمکعب گاز قابل برداشت و ۳۰ میلیارد بشکه میعانات گازی (۱۰ میلیارد بشکه قابل برداشت) است، که معادل ۹۹٫۹ درصد ذخایر گازی قطر و ۲۱ درصد ذخایر گازی جهان است.^[۴][۵]

بهره‌برداری از مجتمع بندری پارس، از تیرماه ۱۳۸۹ به شرکت ملی نفت‌کش ایران، واگذار شد.^[۶] قطر در نظر دارد با تکمیل پروژه‌های توسعهٔ این میدان، در پایان سال ۲۰۱۰ به ظرفیت تولید روزانه ۱۸ میلیارد فوت مکعب در روز دست یابد.^[۷]

در پایان سال ۱۳۸۸ ایران توانست به میزان تولید ۱۷۱٬۴۲۸٬۰۰۰ متر مکعب در روز دست یابد.^[۸] میزان تولید گاز ایران از این میدان، تا سال ۱۳۹۶ به ۵۷۰ میلیون متر مکعب افزایش یافت.^[۹] همچنین تولید روزانه میعانات گازی به ۸۰۸ هزار بشکه در روز رسیده‌است. همچنین سالانه، حدود پنج میلیون تن اتان و ۷٫۹ میلیون تن LPG تولید می‌شود.^[۹]

به گفتهٔ سیف‌الله جشن ساز، مدیرعامل پیشین شرکت ملی نفت ایران، قطر تاکنون با ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز خود از سال ۱۹۸۸ (پایان جنگ ایران و عراق) توانسته‌است از پارس جنوبی (گنبد شمالی قطر) به عنوان بزرگ‌ترین میدان گازی جهان، برداشت کند. اما ایران با سرمایه‌گذاری ۴۰ تا ۷۰ (بهترین میزان) میلیارد دلاری در پارس جنوبی و عسلویه و کنگان فاصلهٔ بسیاری تا میزان برداشت قطری‌ها دارد.^[۱۰]

توسعهٔ میدان[ویرایش]

در طول دورهٔ دولت هشتم و دولت نهم، ایران توانست ۱۰ فاز تولید گاز از پارس جنوبی را به بهره‌برداری برساند، اما در طی دولت دهم علی‌رغم سرمایه‌گذاری هنگفتی که انجام گرفت و با اینکه شیب این میدان گازی حدود ۱۹/۸ درصد به سمت قطر می‌باشد، هیچ فازی به بهره‌برداری عملی نرسید. مدیران شرکت ملی نفت ایران یکی از دلایل این عدم موفقیت را وضع تحریم‌های علیه ایران ذکر کردند که موجب خروج شرکت‌های متخصص خارجی از طرح‌های توسعه‌ای این میدان گازی و سپردن ادامهٔ کار به شرکت‌های ایرانی فاقد صلاحیت ذکر کرده‌اند.^[۱۱]

سکوهای دریایی[ویرایش]

فاز ۱۴[ویرایش]

نخستین سکوی دریایی فاز ۱۴ پارس جنوبی با وزنی معادل ۲٬۵۰۰ تن در روز ۴ بهمن ۱۳۹۶ نصب شد. این سکو قادر است روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب (۱۴٫۱ میلیون مترمکعب) گاز ترش غنی از بلوک فاز ۱۴ پارس جنوبی برداشت کند. همهٔ مراحل طراحی، اجرا، نصب تجهیزات و بهره‌برداری از فاز ۱۴ پارس جنوبی توسط متخصصان داخلی انجام شده‌است.^[۱۲][۱۳]

در روز پنجشنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۷ حمیدرضا مسعودی مجری طرح توسعهٔ فاز ۱۴ پارس جنوبی از نصب دومین سکوی طرح توسعهٔ فاز ۱۴ خبر داد. وزن این سازهٔ دریایی ۲٬۲۰۰ تن است که توسط کشتی نصاب HL5000 پس از تکمیل مراحل آماده‌سازی در محل تعیین شده قرار گرفت. این سکو ظرفیت تولید روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب معادل ۱۴٫۱ میلیون متر مکعب گاز ترش را دارد. کلیهٔ عملیات ساخت، بارگیری، انتقال و نصب سکو و همچنین عملیات خط لوله، حفاری و ساخت پالایشگاه بخش خشکی این طرح توسط متخصصان ایرانی صورت گرفته‌است.^[۱۴]مسعودی در آبان ۱۳۹۷ از راه‌اندازی این سکو خبر داد و گفت که با بهره‌برداری از این سکو و برداشت روزانه ۵۰۰ میلیون فوت‌مکعب گاز از آن، مجموع ظرفیت برداشت گاز از بخش فراساحلی این فاز به یک‌میلیارد فوت‌مکعب گاز در روز افزایش یافته‌است.^[۱۵]

سومین سکوی دریایی فاز ۱۴ پارس جنوبی در روز ۲۲ تیر ۱۳۹۸ نصب شد. این سکو حدود ۲٬۴۰۰ تن وزن دارد و در ۲۱ خردادماه از ساحل صنعتی ایزوایکو در بندرعباس به آب انداخته شد و پس از طی مسافت ۵۵۰ کیلومتری در موقعیت نصب قرار گرفت. با نصب این سکو روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز معادل ۱۴٫۲ میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی افزوده می‌شود.^[۱۶]

محیط زیست[ویرایش]

می‌توان منطقهٔ پارس جنوبی را به عنوان یکی از آلوده‌ترین مناطق صنعتی دنیا برشمرد. آلودگی ناشی از تأسیسات صنعتی به بهره‌برداری رسیده که از نظر میزان آلایندگی در دنیا بی‌نظیر می‌باشند، در سه بُعد آلایندگی هوا، آب و خاک سبب تخریب گستردهٔ محیط زیست و پوشش گیاهی و جانوری شده‌است. این میزان آلایندگی با بی‌توجهی دولتمردان و کارگزاران نظام پس از تأسیس منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی پارس همراه بوده‌است.^[۱۷][۱۸]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

منبع مطلب : fa.wikipedia.org

مدیر محترم سایت fa.wikipedia.org لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.

بزرگترین منابع گازی جهان؛ پارس جنوبي

هم اكنون برنامه ريزي به منظور توسعه 24 فاز براي توليد 790 ميليون متر مكعب گاز در روز در ميدان پارس جنوبي صورت پذيرفته است. توسعه ميدان گازي پارس جنوبي به منظور تامين تقاضاي رو به رشد گاز طبيعي، تزريق به ميادين نفتي، صادرات گاز و توليد ميعانات گازي و گاز مايع به عنوان خوراك واحدهاي پتروشيمي صورت مي پذيرد. بدين ترتيب بنادر عسلويه و تمبك در 270 و 220 كيلومتري جنوب شرقي بندر بوشهر به عنوان منطقه ساحلي براي ايجاد تاسيسات خشكي درنظر گرفته شده اند.

شركت پتروپارس به عنوان اولين و بزرگترين اپراتور ايراني توسعه دهنده ميدان هاي گازي پارس جنوبي، تاكنون مسئوليت توسعه هشت فاز از فازهاي 24 گانه اين ميدان (استحصال حدود 12 ميليون فوت مكعب در روز) را در قالب 4 پروژه بر عهده گرفته است.

جدول محصولات توليدي پروژه هاي پتروپارس (به بهره برداري رسيده و در حال اجرا)

فاز 1

طرح توسعه فاز 1 ميدان گازي پارس جنوبي در دي ماه 1377 توسط شركت نفت و گاز پارس (POGC) و در قالب يك قرارداد بيع متقابل (Buy Back) به شركت پتروپارس واگذار گرديد.

پروژه فاز 1 از جمله فازهاي ميدان گازي پارس جنوبي است كه در ناحيه جنوبي اين مخزن قرار گرفته است. تاسيسات خشكي فاز 1 پارس جنوبی در منطقه عسلوبه با مساحتی در حدود 141 هکتار در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس واقع شده است. چاه‌ها و سكوهاي فراساحلي اين پروژه در فاصله حدود 105 كيلومتري از سواحل نيلگون خليج هميشه فارس قرار دارد.

طرح توسعه فاز 1 پار س جنوبي با هدف استخراج و انتقال يك ميليارد فوت مكعب گاز در روز كه از 12حلقه چاه از دو سكوي سرچاهي اقماري توليد و به سكوي فرايندي جهت رطوبت زدايي انتقال مي يابند و متعاقبا پس از انتقال به خشكي از طريق خط لوله 32 اينچ، در تاسيسات خشكي شيرين سازي شده و به خط لوله سراسري IGAT I تزريق مي گردد. ميعانات گازي جداشده در پالايشگاه از طريق خط لوله زير دريايي و SBM صادر مي شوند.

افزايش ظرفيت فاز 1

طرح توسعه فاز 1 ميدان گازي پارس جنوبي در شهريور ماه 1383 به بهره برداري رسيد، ليكن شركت نفت و گاز پارس با توجه به تخصيص يكي از سكوهاي اقماري اين پروژه (SPD2) به ساير پروژه‌هاي پروژه‌هاي پارس جنوبي، فعاليت‌هاي مربوط به افزايش ظرفيت توليد از سكوي SPD1 و همچنين انجام پاره‌اي فعاليت‌هاي تعميراتي ديگر را در سال 1385 و در قالب يك توافقنامه خدمات فني (TSA) با هدف افزايش ظرفيت سکوي توليد SPP1 از ظرفيت موجود به 1000 MMSCFD و تامين خوراک گاز ترش مورد نياز از سکوي SPD1 به جاي سکو‌هاي SPD1 و SPD2 موجود، به شركت پتروپارس واگذار نمود.

پروژه افزايش ظرفيت سكوهاي فراساحلي فاز يك به منظور افزايش ظرفيت سكوهاي فراساحلي فاز 1 به يك ميليارد فوت مكعب گاز در روز،‌ تنها از طريق سكوي سرچاهي SPD1 تعريف گرديد. براي اين منظور شركت پتروپارس فعاليت‌هاي مربوط به نوسازي و انجام تغييرات مورد نياز در سكوهاي SPD1 و SPP1 را در دو مرحله در دستور كار خود قرار داد كه اين فعاليت ها در دو دوره زماني تابستان 1390 و پاييز 1391 به انجام رسيد و بخش اندكي از كارهاي باقيمانده در رابطه با چاه‌هاي جديد پس از حفاري اين چاه‌ها توسط شركت نفت و گاز پارس ميسر خواهد شد.

فاز يك پارس جنوبي، به عنوان اولين فاز از فازهاي طرح توسعه پارس جنوبي، باعث گرديد تا دانش و مهارت پيمانكاران ايراني در اجراي ابرپروژه‌هاي گازي، ارتقاي چشم‌گيري داشته باشد.

فاز 4،5

طرح توسعه فازهاي 4 ،5 ميدان گازي پارس جنوبي در تاريخ 06/05/1379 توسط شركت نفت و گاز پارس (POGC) و در قالب يك قرارداد بيع متقابل (Buy Back) به مشاركتي با سرمايه‌گذاري شركت‌هاي آجيپ (60%)، پتروپارس ليميتد (20%) و نيكو (20%) و تحت رهبري شركت آجيپ (ENI) واگذار گرديد.

پروژه فازهاي 4 ،5 از جمله فازهاي ميدان گازي پارس جنوبي است كه در ناحيه مركزي اين مخزن قرار گرفته است. تاسيسات خشكي فازهاي 4 ،5 پارس جنوبی در منطقه عسلويه در كنار فاز 6،7،8 در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس واقع شده است. چاه‌ها و سكوهاي فراساحلي اين پروژه در فاصله حدود 100 كيلومتري از سواحل نيلگون خليج هميشه فارس واقع شده است.

طرح توسعه فازهاي 4 ،5 ميدان گازي پارس جنوبي با هدف استخراج و انتقال 2 ميليارد فوت مكعب در روز از 24 حلقه چاه كه بر روي دو سكوي سر چاهي قراردارد، آغاز و هم اكنون به بهره برداري كامل رسيده است. ميعانات گازي جدا شده در تاسيسات خشكي توسط خط لوله زير دريايي و SBM صادر مي شود. همچنين LPG توليدي پس از شيرين سازي جهت صادرات به اسلكه پارس انتقال داده مي شود.

بخش خشكي اين پروژه در مدت زماني حدود 36 ماه به بهره‌برداري نهايي رسيد كه تاكنون بهترين ركورد در توسعه فازهاي پارس جنوبي مي‌باشد.

فاز 6،7،8

طرح توسعه فازهاي 6و7و8 ميدان گازي پارس جنوبي در تير ماه 1379 توسط شركت نفت و گاز پارس (POGC) و در قالب يك قرارداد بيع متقابل به شركت پتروپارس ليميتد واگذار گرديد.

پروژه فازهاي 6و7و8 از جمله فازهاي ميدان گازي پارس جنوبي است كه در ناحيه شرقي-مركزي اين مخزن قرار گرفته است. تاسيسات خشكي فازهاي 6و7و8 پارس جنوبی در منطقه عسلويه با مساحتی در حدود 150 هکتار فيمابين پالايشگاه‌هاي فاز 1 و فاز 4،5 در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس واقع شده است. چاه‌ها و سكوهاي فراساحلي اين پروژه در فاصله حدود 105 كيلومتري از سواحل نيلگون خليج هميشه فارس واقع شده است.

طرح توسعه فازهاي 6و7و8 ميدان گازي پارس جنوبي با هدف استخراج و انتقال 3 ميليارد فوت مكعب در روز از 30 حلقه چاه از سه سكوي سر چاهي و متعاقبا پالايش گاز در تاسيسات خشكي به شركت پتروپارس واگذار گرديد. در ادامه اين پروژه با اجراي طرح 30 درصد افزايش ظرفيت، قابليت فراورش 3.9 ميليارد فوت مكعب در روز گاز ترش خوراك را دارا گرديد كه از اين مقدار 3.29 ميليارد فوت مكعب در روز گاز ترش خشك به منظور تزريق به ميادين نفتي آغاجري از طريق خط لوله سراسري IGAT V انتقال مي يابد. ميعانات گازي جدا شده در تاسيسات خشكي توسط خط لوله زير دريايي و SBM صادر مي شود. همچنين LPG توليدي پس از شيرين سازي جهت صادرات به اسكله پارس انتقال داده مي شود.

پروژه فازه هاي 6،7،8 بزرگترين پروژه تاريخ صنعت نفت مي باشد كه تا كنون به بهره برداري رسيده است.

فاز 12

طرح توسعه فاز 12 ميدان گازي پارس جنوبي در تاريخ 25/04/1384 توسط شركت نفت و گاز پارس (POGC) و در قالب يك قرارداد بيع متقابل به شركت پتروپارس ليميتد واگذار گرديد.

پروژه فازهاي12 از جمله فازهاي ميدان گازي پارس جنوبي است كه در ناحيه جنوب شرقي اين مخزن قرار گرفته است. تاسيسات فراساحل اين پروژه در حدود 145 كيلومتري نوار ساحلي قرار داشته و تاسيسات خشكي اين فاز در منطقه تمبك با مساحتی در حدود220 هکتار قرار دارد.

اين پروژه شامل حفاري 45 حلقه چاه بر روي چهار سكوي سرچاهي مي‌باشد. گاز و ميعانات گازي استخراج شده از اين چاه‌ها پس از استخراج از طريق سه خط انتقال گاز زيردريايي به طول تقريبي 145 كيلومتر به تاسيسات خشكي در منطقه تمبك ارسال مي‌گردد. در پالايشگاه خشكي، گاز ترش، ميعانات گازی، آب و ساير ناخالصی‌ها از تاسيسات دريايی دريافت نموده و پس از تفكيك آنها را به محصولات مورد نظر تصفيه و تبديل می‌نمايد.

گاز ترش پس از شيرين سازي در 6 رديف فرآورش گازي جهت استفاده داخلي به خط لوله سراسري 6 تزريق مي گردد. ميعانات گازي جدا شده در پالايشگاه نيز توسط خط لوله زير دريايي و SPM صادر مي‌گردد. همچنين در اين پروژه امكان انتقال روزانه 2 ميليارد فوت مكعب گاز ترش به تاسيسات توليد LNG مجاور هم فراهم خواهد شد.

با توجه به برنامه ريزي صورت گرفته اميد است كه در سال 1392 اين پروژه عظيم ملي به بهره برداري برسد كه در صورت تحقق آن، فاز 12 بزرگترين پروژه تاريخ صنعت نفت مي باشد كه به بهره برداري رسيده است.

فاز 19

طرح توسعه فاز 19 ميدان گازي پارس جنوبي در تاريخ 26/03/1389 توسط شركت نفت و گاز پارس (POGC) و در قالب يك قرارداد EPC قيمت مقطوع به كنسرسيومي متشكل از شركت‌هاي پتروپارس ليميتد و پتروپارس ايران (جهت اجراي تاسيسات خشكي و عمليات حفاري) و شركت IOEC (جهت ساخت و اجراي سكوهاي دريايي و خطوط لوله زيردريايي) و تحت رهبري شركت پتروپارس واگذار گرديد.

تاسيسات خشكي فاز19 پارس جنوبی در حاشيه خلیج فارس، در منطقه تمبک با مساحتی در حدود 5/218 هکتار بین پالايشگاه هاي فازهاي 11 و 12 پارس جنوبی و در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس واقع شده است. چاه‌ها و سكوهاي فراساحلي اين پروژه در فاصله حدود 120 كيلومتري از سواحل نيلگون خليج هميشه فارس واقع شده است.

اين پروژه شامل حفاري15 حلقه چاه بر روي سه سكوي سرچاهي مي‌باشد. گاز و ميعانات گازي استخراج شده از اين چاه‌ها پس از استخراج از طريق دو خط انتقال گاز زيردريايي به طول تقريبي 120 كيلومتر به تاسيسات خشكي در منطقه تمبك ارسال مي‌گردد. در پالايشگاه خشكي، گاز ترش، ميعانات گازی، آب و ساير ناخالصی‌ها از تاسيسات دريايی دريافت نموده و پس از تفكيك آنها را به محصولات مورد نظر تصفيه و تبديل می‌نمايد.

گاز ترش پس از شيرين سازي در 4 رديف فرآورش گازي جهت استفاده داخلي به خط لوله سراسري 9 تزريق مي گردد. ميعانات گازي جدا شده در پالايشگاه نيز توسط خط لوله زير دريايي و SPM صادر مي‌گردد.

پروژه فاز 19 پارس جنوبي، اولين پروژه‌اي است كه در آن شركت پتروپارس ايران به عنوان يك پيمانكار EPC ايفاي نقش مي‌نمايد.

فرزاد A

موافقتنامه توسعه ميدان گازي فرزاد A در تاريخ 07/09/1390 فيمابين شركت پتروپارس به عنوان پيمانكار و همچنين مديريت اكتشاف شركت ملي نفت ايران و شركت نفت فلات قاره ايران (IOOC) به عنوان كارفرمايان طرح امضا گرديد.

ميدان گازي فرزاد A واقع در بلوك فارسي در نوار مرزي ايران و عربستان و در 15 كيلومتري جزيره فارسي واقع است. تاسيسات فراساحلي اين پروژه در فاصله تقريبا 100 كيلومتري نوار ساحلي قرار داشته و تاسيسات خشكي آن در 80 كيلومتري شرق بوشهر و در منطقه بريكان قرار مي گيرد.

اين پروژه شامل تكميل عمليات اكتشافي شامل برداشت، پردازش و تفسير اطلاعات لرزه نگاري سه بعدي، تهيه برنامه جامع براي توسعه ميدان فرزاد A و ارسال محصول به پالايشگاه خشكي و نهايتا خط لوله سراسري گاز مي‌باشد.

كابينداي شمالي

شركت پتروپارس در سال 2009، اقدام به خريد 10% سهام در مشاركت اكتشاف و توسعه ميدان نفتي خشكي كابينداي شمالي در آنگولا نموده كه شركاي اين مشاركت، ACERP, SOCO, Inpex Group, ENI, Sonangol P&P, China Sonangol مي باشند. اين اولين مشاركت بين المللي پتروپارس به عنوان يك شريك غير اپراتور در فعاليت‌هاي اكتشاف و توليد مي باشد كه در قالب يك قرارداد مشاركت در توليد انجام مي پذيرد. كارفرماي اين پروژه شركت نفت آنگولا (سونانگول) مي‌باشد كه طي يك قرارداد مشاركت در توليد، هم اكنون در آخرين مراحل اكتشاف به مدت برنامه‌اي 60 ماه مي‌باشد.

پروژه اكتشاف كابينداي شمالي در شمال كشور آنگولا در نزديكي مرز كنگو برازاويل جمعاً به وسعت 2400 كيلومتر مربع واقع شده و محتمل به داشتن نفت سبك مي باشد.

منبع مطلب : www.yjc.ir

مدیر محترم سایت www.yjc.ir لطفا اعلامیه سیاه بالای سایت را مطالعه کنید.

جواب کاربران در نظرات پایین سایت

مهدی : نمیدونم, کاش دوستان در نظرات جواب رو بفرستن.